CF-NET Index เป็นเครื่องมือนำเสนอสถานภาพของการจัดการป่าชุมชน เพื่อให้ชุมชนสามารถติดตามสถานะการจัดการ ทรัพยากรป่าได้ด้วยตนเอง พร้อมปรับปรุงแนวทางการบริหารจัดการป่าให้สอดคล้องกับเป้าหมายของชุมชน และยังช่วยให้องค์กรหรือบุคคลภายนอกที่สนใจสนับสนุนงานของป่าชุมชนสามารถติดตามผลการจัดการป่าของชุมชน

CF-NET Index ได้รับการพัฒนาขึ้นเพื่อช่วยให้การจัดการป่าชุมชนสอดคล้องกับมาตรฐาน ESG หรือตัวชี้วัดด้านสิ่งแวดล้อม สังคมเศรษฐกิจ และธรรมาภิบาล (Environmental, Social, and Governance) ซึ่งเป็นเสาหลักของการพัฒนาที่ยั่งยืน ช่วยเปิดโอกาสให้ภาคเอกชนสามารถสนับสนุนป่าชุมชนโดยมีข้อมูลที่สะท้อนผลลัพธ์ของการจัดการป่า และช่วยเชื่อมโยง ธุรกิจกับการพัฒนาที่ยั่งยืนในระดับพื้นที่

---

สำหรับชุมชน

• เสริมสร้างศักยภาพการจัดการป่าและการมีส่วนร่วมของชุมชน: กระบวนการจัดทำข้อมูลนี้มุ่งเน้นให้ชุมชน เป็นผู้สำรวจและวิเคราะห์ข้อมูลป่าชุมชนของตนเองอย่างเป็นระบบ ซึ่งช่วยพัฒนาศักยภาพในการจัดการป่าชุมชนให้แก่คณะกรรมการป่าชุมชน รวมถึงส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ
• ติดตามและพัฒนาคุณภาพการจัดการป่า: ช่วยให้ชุมชนสามารถประเมินและปรับปรุงแนวทางการบริหารจัดการทรัพยากรป่าของตนเองตามหลักการการพัฒนาที่ยั่งยืน
• รองรับการปรับปรุงแผนการจัดการป่า: สามารถใช้เป็นข้อมูลอ้างอิงในการปรับปรุงแผนทุก 5 ปี ตามข้อกำหนดของพระราชบัญญัติป่าชุมชน พ.ศ. 2562 เพื่อให้แผนการจัดการป่ามีความเหมาะสมกับบริบทชุมชน

สำหรับภาคธุรกิจ

• เชื่อมภาคธุรกิจกับป่าชุมชนและการเสริมสร้างความยั่งยืน: องค์กรที่ให้ความสำคัญกับการดำเนินกิจกรรมเพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อมจะสามารถใช้รายงาน CF-NET Index เป็นข้อมูลประกอบรายงานความยั่งยืน (Sustainability reporting) โดยข้อมูลเป็นการรายงานที่สอดคล้องกับหลักวิทยาศาสตร์และมาจากการมีส่วนร่วมของชุมชนอย่างแท้จริง ทำให้เห็นผลกระทบที่เกิดขึ้นทั้งต่อสิ่งแวดล้อม สังคม และการบริหารงานของป่าชุมชนแต่ละแห่ง

---

เครือข่ายป่าไม้ภาคพลเมือง (Citizens' Forest Network: CF-NET) รีคอฟ ประเทศไทย (RECOFTC Thailand) และองค์กรภาคี ได้ร่วมกันพัฒนา CF-NET Index เพื่อเป็นเครื่องมือรายงานสถานภาพการจัดการป่าชุมชน โดยการสนับสนุนจากกองทุนรวมธรรมาภิบาลไทย (THAI CG Fund) และ Darwin Initiative โดยรัฐบาลสหราชอาณาจักร

การรายงานสถานภาพการจัดการป่าชุมชนตามกรอบ CF-NET Index ประกอบด้วย 9 เกณฑ์ 24 ตัวชี้วัด ดังนี้

มิติ	เกณฑ์	ตัวชี้วัด
สิ่งแวดล้อม (Environmental)	1. สุขภาพป่า	1.1 โครงสร้างป่า 1.2 ข้อมูลไม้ใหญ่ 1.3 การทดแทนตามธรรมชาติของป่า 1.4 ความหลากหลายของพันธุ์พืชอื่นๆ ที่ไม่ใช่ต้นไม้ 1.5 ไผ่ (กรณีที่มีป่าไผ่)
	2. ความหลากหลายทางชีวภาพ	2.1 ดัชนีความหลากหลายทางชีวภาพของพันธุ์พืช 2.2 ดัชนีความหลากหลายทางชีวภาพด้านสัตว์ป่า 2.3 กลุ่มของสัตว์ป่าที่มีบทบาทในระบบนิเวศ 2.4 ชนิดพันธุ์สัตว์สำคัญ
	3. ความสามารถในการจัดการภัยคุกคามต่อทรัพยากรป่าไม้	3.1 ระดับความรุนแรงจากภัยคุกคามที่เกิดจากมนุษย์ 3.2 ระดับความรุนแรงจากภัยธรรมชาติ 3.3 ระดับความรุนแรงจากพืชหรือสัตว์ต่างถิ่นรุกราน
สังคมเศรษฐกิจ (Social)	4. การพึ่งพิงทรัพยากรป่าไม้	4.1 การมีแหล่งน้ำในป่าชุมชน 4.2 ปริมาณของป่า
	5. การแบ่งปันประโยชน์	5.1 แผนการจัดสรรทรัพยากรป่าชุมชน 5.2 กลไกการแบ่งปันประโยชน์จากทรัพยากรป่าชุมชน
	6. ธุรกิจจากป่าชุมชน	6.1 การสร้างรายได้จากทรัพยากรป่าชุมชน 6.2 การจัดตั้งวิสาหกิจชุมชน
ธรรมาภิบาล (Governance)	7. การจัดทำแผนและการติดตามประเมินผลการจัดการป่าชุมชน	7.1 ความสามารถในการจัดทำแผนการจัดการป่าชุมชน 7.2 การติดตามและประเมินผลการจัดการป่าชุมชน
	8. การมีส่วนร่วม	8.1 การมีส่วนร่วมของกลุ่มคนที่หลากหลายในคณะกรรมการป่าชุมชน 8.2 จำนวนกิจกรรมในแผนจัดการป่าชุมชนที่มีผู้หญิง เยาวชน และกลุ่มเปราะบางเป็นเป้าหมายหลัก
	9. การบริหารของคณะกรรมการป่าชุมชน	9.1 ความสม่ำเสมอในการประชุมและการรายงาน 9.2 การพัฒนาศักยภาพของคณะกรรมการป่าชุมชน

---

เครือข่ายป่าไม้ภาคพลเมืองได้เก็บข้อมูลและรายงานสถานภาพการจัดการป่าชุมชนผ่านเว็บไซต์ฐานข้อมูลเครือข่ายป่าไม้ภาคพลเมือง ซึ่งขณะนี้ได้เริ่มนำร่องใช้ CF-NET Index ในการประเมินและรายงานข้อมูลของป่าชุมชนจำนวน 7 แห่ง

---

---

แม้หลายชุมชนจะมุ่งมั่นดูแลและบริหารจัดการป่าชุมชนอย่างต่อเนื่อง แต่ข้อจำกัดด้านงบประมาณยังคงเป็นอุปสรรคสำคัญในการดำเนินกิจกรรมการจัดการและอนุรักษ์ป่า รวมถึงการเก็บข้อมูลเพื่อรายงานสถานภาพการจัดการป่าผ่าน CF-NET Index ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญในการติดตามและพัฒนาการจัดการป่าชุมชนให้เป็นระบบมากขึ้น

การสนับสนุนป่าชุมชนไม่ได้เป็นเพียงการให้เงินทุน แต่ยังรวมถึงการร่วมติดตามและส่งเสริมการจัดการป่าชุมชนอย่างมีเป้าหมายผ่าน CF-NET Index ซึ่งช่วยให้ผู้สนับสนุนป่าชุมชนสามารถการเข้าถึงข้อมูลที่สะท้อนประสิทธิภาพการบริหารจัดการป่า และมั่นใจได้ว่างบประมาณที่มอบให้จะถูกนำไปใช้เพื่อสร้างความเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืนอย่างแท้จริง

หากสนใจสนับสนุนป่าชุมชน สามารถติดต่อขอข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ thailand@recoftc.org